Cariëspreventie door tandpasta met hydroxyapatiet

Fluoridevrije tandpasta met hydroxyapatiet (10%) doet niet onder voor fluoridehoudende tandpasta in de progressie van het aantal door cariës aangedane, missende of gevulde tandoppervlakken (DFMS) bij jongvolwassenen gedurende een onderzoeksperiode van 18 maanden. Dit volgt uit een gerandomiseerde dubbelblind uitgevoerde klinische test waarbij jongvolwassen vrijwilligers gedurende 18 maanden een tandpasta toegewezen kregen die alleen verschilde in de aan- of afwezigheid van fluoride dan wel hydroxyapatiet. Alle deelnemers gebruikten tweemaal daags dezelfde elektrische tandborstel gedurende 2 minuten. Ieder half jaar werd het gebit door een tandarts beoordeeld, de DFMS gescoord en de plaquescore bepaald na kleuring. Met de DIAGNOcam werd demineralisatie van tandweefsel vastgelegd tijdens het eerste en laatste bezoek.

De onderzoekers troffen geen significante toename aan in DFMS tussen beide groepen terwijl ook de noodzaak om in te grijpen vanwege vergevorderde cariës in beide groepen gelijk was. De hydroxyapatietgroep toonde de laagste toename in DFMS per tand (0,02) tegen 0,31 in de fluoridegroep. De demineralisatiescores lieten hetzelfde beeld zien, waarbij het aantal deelnemers zonder toename in de scores vergelijkbaar waren tussen beide tandpasta’s. Opvallend was dat de plaquescores in de hydroxyapatietgroep een dalende trend lieten zien gedurende het onderzoek. Dit in tegenstelling tot de groep die fluoridehoudende tandpasta gebruikte.

Ondanks de bewezen effectiviteit van fluoride in tandpasta om cariës tegen te gaan zijn er patiënten die ervoor kiezen een tandpasta zonder fluoride te gebruiken. Argumenten hiervoor zijn het optreden van fluorose, neurotoxiciteit of verzwakte botten als gevolg van systemische vergiftiging. Vooral het doorslikken van tandpasta, in het bijzonder door kinderen, kan leiden tot de verhoogde inname van fluoride. Tandpasta’s met hydroxyapatiet kunnen een natuurlijk  alternatief zijn voor deze patiënten. Daarnaast is aangetoond dat hydroxyapatiet de gevoeligheid van tandhalzen vermindert, de aangroei van plaque vertraagt en een whitening effect heeft.

Hoewel hydroxyapatiet een veelbelovende natuurlijke vervanger van fluoride kan zijn en onderwerp is van onderzoek, is het aantal klinische onderzoeken nog beperkt. Hierdoor ontbreekt het in Nederland aan makkelijk te verkrijgen tandpasta’s waarin fluoride vervangen is door hydroxyapatiet. Mochten patiënten toch een fluoridevrije tandpasta wensen, dan kan gewezen worden op de WHO-richtlijnen, geadviseerd worden hun suikergebruik te beperken en worden aangegeven geen hoge verwachtingen te hebben van tandpasta met alleen actieve zuurstof of aloë vera.

(Bron: Front Pub Health, 18 juli 2023) | (Beeld: Shutterstock)

Naar alle nieuwsberichten

Dit bericht delen op sociale media? Klik op de deelknop links in beeld en kies uit Facebook, Twitter of Linkedin.