KNMT praktijkrichtlijn Opvang tandheelkundige spoedgevallen
Interview
Afgelopen juni verscheen de nieuwe KNMT praktijkrichtlijn ‘Opvang tandheelkundige spoedgevallen buiten reguliere openingstijden’. De richtlijn is een herziening van de oude NMT richtlijn voor opvang van spoedpatiënten buiten praktijkuren uit 2012. Het NTVT vroeg Wil van der Sanden, lid van de projectgroep die deze richtlijn actualiseerde en opleidingsdirecteur tandheelkunde aan het Radboudumc, naar de impact van deze richtlijn op de dagelijkse praktijkvoering.
(Foto: Joost Hoving)
Wat was de aanleiding voor het maken van deze richtlijn?
De oude NMT richtlijn ‘Opvang tandheelkundige spoedgevallen buiten praktijkuren’ uit 2012 was op vele punten door de tijd ingehaald. Er is in de tussentijd nieuwe wet- en regelgeving van kracht geworden, zoals de invoering van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) in 2016 en recente jurisprudentie met betrekking tot de bereikbaarheid tijdens de spoeddienst. Daarnaast zijn er vele ontwikkelingen in de organisatie van de spoedzorg, onder andere de opkomst van spoedpraktijken, die niet in de oude richtlijn waren opgenomen. Dit alles was genoeg aanleiding voor de KNMT om de Projectgroep Richtlijnen te verzoeken de richtlijn te herzien, zodat alle actuele wet- en regelgeving rondom spoed eenvoudig voor de professie beschikbaar is.
Kunt u de richtlijn kort samenvatten?
Dat is een uitdagende vraag, want de richtlijn beschrijft vele relevante onderwerpen, gebaseerd op wet- en regelgeving, maar ik zal het proberen. Op de website van de KNMT is een beknopt overzicht van de 5 kernpunten te vinden. Allereerst is het van belang dat een praktijk de opvang van spoedgevallen goed heeft geregeld; hetzij via deelname aan een spoedgevallendienst of via aansluiting bij een spoedpraktijk. Daarnaast is de constante telefonische bereikbaarheid van de dienstdoende tandarts een vereiste, ook als gebruik wordt gemaakt van een triagemedewerker. Dan komt uiteraard de klinische kant: het bepalen wat ‘echte’ spoed is. De richtlijn beschrijft hier specifiek het handelen bij nabloedingen en avulsies, die uiterlijk binnen 60 minuten moeten worden gezien. Daarnaast adviseert de richtlijn om (jonge) kinderen met (forse) pijn altijd zo snel mogelijk te zien. Bij volwassenen wordt initieel pijnstilling geadviseerd, maar nooit langer dan 24 uur, daarna dient deze spoedpatiënt alsnog te worden gezien in de spoeddienst. Tot slot dient van elke spoedpatiënt een verslag te worden gemaakt, dat voldoende relevante informatie bevat zodat de eigen tandarts een adequaat dossier kan voeren. De dienstdoende tandarts draagt ook zorg voor een veilige overdracht van het verslag aan de eigen tandarts van de spoedpatiënt. Een lastig item blijft de spoedpatiënt zonder eigen tandarts, want die kan voor de vervolghandeling niet worden verwezen. Hierover is de richtlijn duidelijk: adviseer de patiënt met klem een eigen tandarts te zoeken en vermeld dit ook in het verslag. De dienstdoende tandarts kan zo’n patiënt zo nodig uitsluitend voor de spoedklacht verder behandelen, maar is niet verantwoordelijk voor eventueel andere noodzakelijke behandelingen
Wat is het verschil met de oude richtlijn?
De richtlijn is op veel punten geactualiseerd en uitgebreid met nieuwe items. Bijvoorbeeld de komst van de geregistreerde -mondhygiënist noopt tot een advies over de opvang en behandeling van spoedpatiënten uit een dergelijke praktijk. Maar ook de samenwerking met een spoedpraktijk is een nieuw onderwerp. Een kleine, maar duidelijke verandering is dat nu uitdrukkelijk wordt vermeld dat de daadwerkelijke telefonische bereikbaarheid bij aanvang ook gecontroleerd dient te worden. Al met al voldoende reden om de hele richtlijn goed door te lezen.
Waar moeten mondzorgverleners vooral op letten?
Ik denk dat vooral de bereikbaarheid en verslaglegging belangrijk items zijn, ervan uitgaande dat de organisatorische en klinische zaken gewoon op orde zijn. Deze onderwerpen leiden tot de door ons allen gewenste transparantie, zodat we ook anderen duidelijk kunnen maken dat de mondzorg de spoed buiten reguliere praktijktijden goed heeft georganiseerd.
Hoe gaat de richtlijn de zorg veranderen?
De richtlijn helpt om de organisatie van de spoedzorg nog beter te organiseren. Er staan in de richtlijn erg bruikbare adviezen over telefonische triage en een modelreglement hoe het een en ander geregeld kan worden tussen tandartsen onderling in een spoedgevallendienst. Netjes en duidelijk opgeschreven, een duidelijke en bruikbare leidraad dus.
Lees ook het NTVT minithema 'Traumatische spoed' uit mei 2020.