Lemion symposium ‘Bijzondere patiënten in de praktijk’
Congresverslag
Op vrijdag 31 maart 2023 vond in Driebergen een nieuwe editie plaats van de langlopende symposiumreeks ‘Bijzondere patiënten in de praktijk’. Ditmaal was voor het eerst gekozen voor een hybride vorm, waardoor men ook online kon deelnemen.
Caroline van Houtem, tandarts-angstbegeleiding, ging in op de verschillen tussen naaldfobie en bloed-letsel-injectie-fobie (BLIF). Bij een naaldfobie is sprake van arousal en een toegenomen hartslag, terwijl bij BLIF hartslag en bloeddruk dalen wat kan resulteren in flauwvallen of de angst om flauw te vallen. Zowel naaldfobie als BLIF zijn goed behandelbaar, maar vereisen een verschillende aanpak. Bij naaldfobie is ontspanning vereist waarna de bloeddruk zal dalen, terwijl bij BLIF de patiënt door aanspannen van de spieren een stijging van de bloeddruk kan induceren die het risico op flauwvallen vermindert.
Psycholoog Marike Lancet besprak het nut van slapen en de verschillende onderdelen waaruit deze bestaat. Vervolgens ging zij in op verschillende vormen van slaapstoornissen. Zo’n 4 tot 10% van de bevolking heeft last van niet (door)slapen of te vroeg wakker worden. Cognitieve gedragstherapie kan hierbij vaak helpen. Ook riep Lancet mondzorgverleners op bij het periodiek onderzoek te letten op mogelijke risicofactoren voor het obstructieve-slaapapneusyndroom, zoals de kaakvorm en overgewicht, om zo vroegtijdige detectie mogelijk te maken.
Obesitas-arts Mariëtte Boon wees de toehoorders erop dat vet beschouwd moet worden als een orgaan dat hormonen en ontstekingsfactoren maakt. Deze kunnen bij patiënten met obesitas bijdragen aan het verhoogde risico op cariës, parodontitis en verlies van gebitselementen. Voor de behandeling van ernstige obesitas is een combinatie vereist van leefstijlinterventie en geneesmiddelen die het verzadigingsgevoel beïnvloeden. Deze geneesmiddelen kunnen een gewichtsreductie van gemiddeld 10% bewerkstelligen en bleken in dierproeven ook experimentele parodontitis te verbeteren.
Klinisch-psycholoog Lot Spiertz vertelde dat somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) tegenwoordig met ‘aanhoudende lichamelijke klachten’ (ALK) worden aangeduid. Deze nieuwe, neutrale term is prettiger voor patiënten en omvat ook klachten die aanwezig blijven bij een behandelde ziekte. ALK ontstaat door een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. Belangrijk is dat men als zorgverlener de klachten niet bagatelliseert, maar erkent en de patiënt concrete informatie geeft.
Nienke Alberda, psycholoog en orthopedagoog, gaf aan hoe je als zorgverlener je communicatie dient aan te passen bij patiënten met een licht verstandelijke beperking (LVB). Neem meer tijd voor patiënten met LVB. Ga niet langzaam praten, maar gebruik korte zinnen en geef 1 opdracht per keer. Hierbij kunnen afbeeldingen en pictogrammen behulpzaam zijn. Controleer vervolgens of de boodschap is overgekomen. Maar haar belangrijkste boodschap was toch wel: probeer aan te sluiten bij de eigen mogelijkheden van de patiënt met LVB en laat deze de regie zoveel mogelijk zelf voeren.
De laatste spreker, Jolande van de Griendt, psycholoog en cognitief gedragstherapeut, sloot af met adviezen voor de behandeling van mensen met het syndroom van Gilles de la Tourette. Ze wees erop dat deze mensen niet de hele dag vloeken maar dat de aandoening zich ook in de vorm van allerlei tics kan manifesteren. Deze tics nemen toe bij spanning, bijvoorbeeld in de tandartsstoel. Veel mensen voelen de tics vooraf aankomen en kunnen ze gedurende korte tijd onderdrukken. Daarom is het voor mondzorgverleners belangrijk te weten welke tics zij bij een patiënt met Gilles de la Tourette kunnen verwachten en of de patiënt deze voelt aankomen en (kortdurend) kan uitstellen. In dat geval kan je met de patiënt een teken afspreken als de tic er echt ‘uit moet’. Sowieso zijn extra rustmomenten tijdens de behandeling van deze patiënten aan te bevelen.
Een boeiend programma op een schitterende locatie. Mondzorgverleners kunnen nu al uitkijken naar de volgende editie van deze symposiumreeks.
Dr. Henk S. Brand, redacteur
(Beeld: Shutterstock)
Dit bericht delen op sociale media? Klik op de deelknop links in beeld en kies uit Facebook, Twitter of Linkedin.