P. gingivalis daagt immuunsysteem uit

Porphyromonas gingivalis weet te ‘ontsnappen’ aan het menselijk immuunsysteem en speelt daarmee mogelijk een rol bij het ontstaan van reumatoïde artritis. Promovendus Tim Stobernack ontdekte dit toen hij onderzocht hoe P.gingivalis interacteert met het menselijk immuunsysteem, in het bijzonder de aangeboren immuniteit, en hoe deze interacties kunnen leiden tot auto-immuniteit.

Van P. gingivalis is bekend dat het geassocieerd is met parodontitis, maar ook met de auto-immuunziekte reumatoïde artritis. Mensen met parodontitis lopen een hoger risico op reumatoïde artritis dan mensen met een gezond parodontium. Stobernack nam in zijn onderzoek waar dat P. gingivalis altijd het enzym PPAD in zijn leefmilieu uitscheidt. Dit enzym verandert de lading van andere bacteriële en humane eiwitten van positief naar neutraal. Dit is een belangrijke vinding, want de positieve lading van bijvoorbeeld de eigen antimicrobiële eiwitten is van doorslaggevend belang voor hun beschermende werking. PPAD neutraliseert dus letterlijk het menselijk immuunsysteem. PPAD wordt ook geassocieerd met reumatoïde artritis, omdat de auto-antistoffen die kenmerkend zijn voor deze ziekte gericht zijn tegen geneutraliseerde menselijke eiwitten.

Stobernack concludeerde daarom dat PPAD een sleutelfactor is die het P. gingivalis mogelijk maakt om als het ware aan het menselijk immuunsysteem te ontsnappen en die mogelijk een rol speelt bij het ontstaan van reumatoïde artritis. P. gingivalis en PPAD kunnen derhalve beschouwd worden als mogelijke aanknopingspunten voor nieuwe geneesmiddelen ter voorkoming van de auto-immuunziekte reumatoïde artritis.

(Bron: Rijksuniversiteit Groningen, 1 juli 2019)