Mondgezondheid in de middeleeuwen

Tanden en kiezen vormen het hardste weefsel in het menselijk lichaam en zijn resistenter tegen chemische en fysische afbraak dan andere skeletdelen. Tandheelkundige afwijkingen en ziekten bieden daarom essentiële informatie over de gezondheidsstatus van populaties uit het verleden. Diverse factoren spelen hierbij een rol: dieet, verzorging, fysiologische en hormonale aspecten, toegang tot medische zorg en verschillen in sociale posities.

Het doel van dit onderzoek was het bestuderen van een set van tandheelkundige indicatoren, zoals cariës, parodontale afwijkingen, voortijdig gebitselementverlies, tandsteen en gebitsslijtage van een zestiende eeuwse populatie uit Alghero, Italie. In de jaren 1582-1583 werd de stad beheerst door een forse pestuitbraak. Slachtoffers werden begraven op een speciale begraafplaats. Van de gevonden skeletten werden 81 volwassenen en 79 jongvolwassenen geschikt bevonden voor tandheelkundig onderzoek.

De mondgezondheid van deze populatie werd gekarakteriseerd door een hoge frequentie van carieuze laesies, parodontale afwijkingen, voortijdig gebitselementverlies en tandsteen. Er werd een lage prevalentie van abcessen en een gemiddelde gebitsslijtage gevonden. Geen verschil werd gevonden tussen mannen en vrouwen, wat suggereert dat zij een zelfde dieet hadden en een gelijkwaardige mondgezondheid. De jongvolwassen lieten minder cariës zien. Deze resultaten lijken erop te duiden dat het dieet van deze populatie ruim voorzien was van zacht en geraffineerd voedsel, met een voorkeur voor koolhydraten; het effect van het dieet was gerelateerd aan een gebrek aan mondhygiëne.

Conclusie. Het patroon van mondgezondheid in deze populatie sluit nauw aan bij de trend, namelijk een toename van dentoalveolaire ziekten vanwege een minder abrasief dieet en een verhoogde consumptie van koolhydraten in de periode vanaf de middeleeuwen.

Bron