Verslechtering van orale zelfzorg vergroot het risico op pneumonie

Aspiratie van mondvloeistof, met daarin voedselresten en biofilm, en een verminderde hoestreflex zijn meestal de directe oorzaken van aspiratiepneumonie. Met dit prospectieve cohortonderzoek werd nagegaan of enkele belangrijke pijlers van de mondgezondheid medebepalend zijn voor het ontstaan van een pneumonie en voor mortaliteit.

Het onderzoek werd uitgevoerd bij personen van 65 jaar en ouder die tussen 1 en 15 april 2010 werden opgenomen in een woonzorgcentrum in een plattelandsgebied in Japan en die in staat waren een mondonderzoek te ondergaan. Door middel van het mondonderzoek werd een inventarisatie verricht van het aantal gebitselementen en wortelresten, van het in staat zijn tot orale zelfzorg (BDR-index; brushing, denture wearing and mouth rinsing) en van de mondvochtigheid. In de patiëntendossiers werden gegevens opgezocht over lichaamslengte, lichaamsgewicht, voedselinname, voedingstoestand, medische diagnosen, algemene dagelijkse levensverrichtingen en fysieke afhankelijkheid. Primaire uitkomstvariabelen waren pneumonie en mortaliteit in de vervolgperiode van 32 maanden.

De participanten waren 35 vrouwen en 11 mannen met een gemiddelde leeftijd van 83,8 ± 6,8 jaar. Tijdens de vervolgperiode was de incidentie van mortaliteit 52%. De diagnose pneumonie was gesteld voor 23 vrouwen en 11 mannen en dat betekent een incidentie van 74%. Van de gestorven participanten waren 10 vrouwen en 4 mannen overleden door een pneumonie. Overleving was statistisch significant positief gecorreleerd met het uitvoeren van algemene dagelijkse levensverrichtingen en voedingstoestand. Participanten met een slechte voedingstoestand en een slechte BDR-index hadden een statistisch significant grotere incidentie van pneumonie dan participanten met een goede voedingstoestand en een goede BDR-index. Slechte voedingstoestand en mannelijk geslacht waren risicofactoren voor mortaliteit. Risicofactoren voor pneumonie waren een slechte BDR-index en mannelijk geslacht.

Conclusie. Een slechte voedingstoestand en een beperkte mogelijkheid tot orale zelfzorg waren risicofactoren voor respectievelijk mortaliteit en pneumonie. Mogelijk zijn verbetering van de voedingstoestand en individualisering van de mondverzorging factoren die de incidentie van respectievelijk mortaliteit en pneumonie kunnen verkleinen.

Bron