Werking van zilverdiamminefluoride

Zilverdiamminefluoride (ZDF) is een goedkoop, weefselsparend en effectief middel om actieve carieuze dentinelaesies in tijdelijke gebitselementen te behandelen. Onderzoek laat echter zien dat het middel in 20 tot 34% van de behandelingen niet effectief is. De werkzame actie van ZDF zou berusten op de vorming van een ondoordringbare laag van zilverfosfaat en calciumfluoride op de behandelde tandoppervlakken. Het bewijs hiervoor werd verkregen uit laboratoriumonderzoeken van decennia geleden. Weinig is bekend over de interacties tussen ZDF en het gebitselement en manier waarop dat plaatsvindt in tijdelijke gebitselementen. Het doel van dit onderzoek was om de mate van zilverpenetratie en de verdeling van scheikundige elementen in carieuze laesies van tijdelijke gebitselementen vast te leggen die met 38% ZDF waren behandeld.

Tien tijdelijke incisieven, die vanwege een carieuze laesie geëxtraheerd moesten worden, werden aan laboratoriumprotocollen blootgesteld en met 38% ZDF behandeld. Daarna werd het gebitselement doormidden gezaagd en werden er micro-CT-opnamen gemaakt. De penetratiediepte en aanwezigheid van scheikundige elementen en positie ervan in het gebitselement werd gemeten en geobserveerd. Deeltjes zilver penetreerden door de pellicule in het gedemineraliseerde glazuur en in dentinekanaaltjes van niet-gecaviteerde carieuze dentinelaesies maar niet bij gezond glazuur (micro-CT). ZDF werd waargenomen aan de rand en op de bodem van dentinelaesies. Gedetailleerde waarneming liet afsluiting van dentinekanaaltjes met zilver en andere mineralen zien. Zilverdeeltjes werden ook in het aangetaste dentine waargenomen. Elementspecifieke analyse toonde aan dat het inderdaad zilver betrof. De analyse toonde ook de aanwezigheid van de volgende elementen in de behandelde dentinelaesie aan: koolstof, zuurstof, fosfor, calcium, chloor. In mindere mate kwamen natrium, magnesium, aluminium, silicium, zink en zwavel erin voor. De micro-CT-analyse toonde aan dat in diepe caviteiten zilverdeeltjes in de pulpa zichtbaar waren.

Conclusie. Het onderzoek heeft bijgedragen aan een beter begrip over de wijze waarop ZDF werkt. Toepassing van ZDF in diepe caviteiten moet met de nodige voorzichtigheid worden uitgevoerd.

Bron