Bisfosfonaten voor lokale afgifte van kankermedicatie

Academisch proefschrift

K. Farbod
The use of bisphosphonates for bone-specific drug delivery
Nijmegen: Radboud Universiteit, 2016
253 bl. geïll.
ISBN 978 90 9029947 1

Anders dan gewend vanuit de tandheelkunde, komen bisfosfonaten in het proefschrift van Kambiz Farbod nu eens positief in het nieuws. Dankzij hun affiniteit met botweefsel kunnen toepassingen worden gezocht voor medicijnen, in het bijzonder chemotherapeutica, die met de bisfosfonaten kunnen meeliften naar het doelorgaan: de beenderen.

Het doel van dit promotieonderzoek was de farmacologische werkzaamheid van (toxische) geneesmiddelen te verbeteren met een selectief, lokaal afgiftesysteem, waardoor hogere weefselconcentraties kunnen worden bereikt in het doelorgaan met geringere toxiciteit dan bij systemische toediening.

Farbod beschrijft in 4 hoofdstukken verschillende experimenten waarin de mogelijkheden van bisfosfonaten om chemotherapeutische deeltjes te binden zijn onderzocht. De gecontroleerde afgifte van platina werd bijvoorbeeld onderzocht met gebruikmaking van anorganische nanodeeltjes die binden aan bisfosfonaten. Organische gelatine nanodeeltjes werden onderzocht in toepassingen waarbij deze dankzij bisfosfaatfunctionalisatie een verbinding vormden met botmineraal. De bisfosfonaatgefunctionaliseerde gelatine was ook onderwerp van onderzoek. Aangetoond werd dat er door variatie in de verschillende molaire verhoudingen binnen de bisfosfonaatgefunctionaliseerde gelatine nanodeeltjes enige controle kan worden verkregen in de regulatie van de afgifte van een chemotherapeuticum, in dit geval platinum. Ten slotte bleken uit een in vivo-observatie (muizen) de ontwikkelde bisfosfonaatgefunctionaliseerde platinaverbindingen te beschikken over chemotherapeutische en botbindende capaciteiten. Botconcentraties waren inderdaad hoog bij toepassing hiervan in vergelijking met toepassing zonder bisfosfonaten. Ook bleek er een kortere verblijfstijd van het chemotherapeuticum in de zachte weefsels. Hoopvol mag worden geconcludeerd dat de botspecificiteit van aan bisfosfonaat gekoppelde chemotherapeutica hiermee experimenteel is aangetoond.

Het proefschrift is super-specialistisch, maar is voor iedere academicus met een brede wetenschappelijke interesse van harte aanbevolen vanwege noviteiten in basaal wetenschappelijk onderzoek. Voor tandartsen of tandarts-specialisten bevat het geen nuttige informatie voor de dagelijkse praktijkvoering.

Hartelijk dank voor uw reactie. Uw reactie zal in behandeling genomen worden en na controle worden geplaatst.